TAARIIKHDA IYO GABAYADII XAAJI AADAN AF-QALOOC

La jiifiya banaan la joojiyaana banaan!!!

La jiifiya banaan la joojiyaana banaan!!! 

Caalamka maanta waxaa hoggaanka u haya reer-galbeedka halka ay iyagu doonaan ayey u jeediyaan. Dad badan ayaa qaba fikrada nucaan ah.

Marka la eego wadamada islaamka iyo carabta amaba meelaha ay ku noolyihiin dad yar oo musliimin ah, waxaa lagu haya dagaal nuuc waliba ah, dhanka dhaqaalaha, siyaasada iyo xiriirka caalamiga,  dowladi la rabo ama ay is fahmi waayaan  xiriirka ayaa loo jara cuna qabateyna waa la dul saara, dowladaha qaarna dagaal  la isku wacday ayaa lagu qaaday laguna burburiyay sida Ciraaq iyo Afghanistaan.

Marka intaas oo idil laga soo tago wax yaabaha lagu gummaado waxaa ka mid ah wax ay u bixyeen qaanuunka caalamka ama sharci ay iyagu u dejiyeen sida ay rabaan reer-galbeedku oo lagu kala hago dowladaha .

Wax yaabaha cajiibka ah waxaa ka mid ah codka loo yaqaan veto power oo ah wax adduunka lagu kala soocaayo kuna salleysneyn caqli iyo qaanuun toona,  adduunka oo dhan haddii ay wax isku raacaan wali kaas ayaa istaaji kara oo codkooda lama maqlaayo kadibna iyaga ayaa ku leh ma ahan in la is kala sooco hadana waa kan la leeyahay dowlada gaar ah ayaa majaraha u haya go’aanka caalamka .

Waa maan goror in loo jilba xirnaado 5 dowladood iyo wax la mid ah .

Waa sax dowlad waliba halagu qadariyo awoodeeda ciidan iyo dhaqaale laakin ma aha in ay wax ka duwanaato  dowladaha kali marka la yimaado cod ama ra’yi.

Wax yaabha aan la yaabo waxaa ka mid ah in  dowlad islaam ah aysan sameysan Karin hub adag haddii ay si qarsoodi ah ku smaeysatana loo dhigay intaas oo jid gooyo ayaga oo ku andacoonaya waxa ay u isticmaalayaan si khaldan .

Aan is weydiine waa tuma dowlada kaliya ee illa hadda lagu hayo taariikhda in ay isticmaashay hubka nuclear-ka  ? Dabcan America.

Ma rabo inaan dib ugu laabto taariikh dheer laakin waxaan ka hadlaya waxa hadda taagan.

Waxaa loo heshiiyay in caalamka islaamka la daba rogo, anaguna nasiib darro ma fahmsanin haddi aan fahano shacab ahaana waxaa noo madax ah kuwa iyaga ka biya cabay oo loogu talay in ay na lug-gooyaan.

Fartaada oo xumaata filiqtan kaagama harto!

Soomaaliya iyo Afghaanistaan mar hore ayaa la gubay.

Hadda Libya, Yeman, Suuriya Iyo Ciraaq holac ayaa ka baxaaya.

Falastiin dhulkeedi waa la xoogay.

Khaliij lacagtoodi marki ay na dhameey weysay maanta iyaga ayaa ka qeyb qaadanaya duulaanka lagu dilaayo dad xaqooqdi la duudsaday mar hore.

Hadda la joogo waxaad maqlee in adduunka u midoobay si loola dagaalamo kooxda Daacish –fikrad ahaan ma taageersani- iyada oo lagu eedeynaayo in ay geeysteen gummaad ka dhan ah aadanaha.

Waxaa iga su’aal ah maxaa loo samey waayey marka dal dhan ( Falastiin) inta lagu soo duulo intaas oo sano la dilaayo dadkii degana waliba la qaxinaayo.  Waxaa ugu danbeeyay in 51 maalin la garaacayay  lana dilay dumar iyo caruur tira leheen, waxa la dumiyay Masaajido iyo Schoolo iyada oo hal dowlad oo tiri   gumeystahaan   gummadka ku haya dadkaan  tillabo halaga qaado aysan jirin. Ha ahaato mid Carab ama Europe iyo America ee waliba waa lagu caawinaayay.

Allow alle,

Maxaa lo sameey waayay  is baheysi difaaca marka Muslimiinta Central Africa jirkooda waddooyinka lagu jarjarayay ?

Maxaa lo samey waayay markii Burma intaas oo sanadooda ayaga oo nool la gubaayay?

Xitaa haddi ay dhahayaan waxan badbaadineyna nolosha dadka –ilaah aa badbaadshe- maxey waxa uga qaban waayeen kuwa kaligood taliska ah ee intaas sanadood dil iyo xabsi ku haya dadka aan waxba galabsan ee fikrad ahaan kasoo hor jeeda , waa kan in ka badan 3 sano Bishaar shacabkiisa dhameeyay mexeey tillaba ah oo ay ka qaadeen ?

Alle kaas oo kali maxeey buuxaan !!

Marka aad si hoose  u eegto waxaa aad fahmee in ayna kala jecleyn  wixi la dilaayo ee ay tahay maxa dan noogu jira, mararka qaarna  “Qawda maqashii waxna how qaban”

Wixii mashruuc ah waa la gelaya wixii kalena waa  afka ka xiro ee kama ahan Aadanimo.

Intaas oo magac ayey sameeyn oo ay dhahayaan waxa aan ku ilaalineyna xuquuqda Aadanaha.

Yaa ka badan maanta America oo ku tuntay xuquuqda dad aan waxba galabsan imisa ayey ku tageertay in ay ku xad gudbaan dad kali?

Hadda aan joogno waxaa lagu haya xad gudub gar darro ah Masjida barakeysan ee Al-aqsaa, ma jirto dowlad islaam ama Carab ah oo ka hadleysa sidoo kali caalmaka lama hayo wax  isku soo qaadaya. Aaway muqadasnimdii goobaha lagu cibaadeysto?.

Dhammaan waxaas ma jiraan waa sidaan kuu sheegay “La jiifiya banaan la joojiyaana banaaan”

Haddii kaniisad dhagax lagu tuuri lahaa – inksata oo aan qadarino goob cibaado oo dhan-caawa lama hurdeen gaalo iyo muslim afka la furan lahaa .

Dhinacya badan markaad ka eegto waxaa kuuso baxaaya maan gororka lagu hayo dadkaan iyo sida naloogu shubaayo in reer-galbeed kaliya yaqaanan nolosha saxda ah.

Waa sax dadkooda iyo dalkoda ma khiyaani karaan laakin waxa dulman waa adiga .

Mar waliba oo aan ka sii durugno manhajka ilaah dulli ayaan sii geleynaa ee waa inaan usoo laabana kitaabka ilaah una towbad keeno ilaah weyn kadibna insha allah waxaa hubaal ah sida ilaah noo ballan qaaday sharaf  iyo karaamo.

Gugii carabta, ka dib shucubtu waxa ay doorteen hoggaamiyaal ay rabaan waa la daba gediyay oo shirqool gude iyo dibbaded loo dhigay, kuwa ku haya dimuquraadiyad ayaan ilaalina mid aamusa iyo mid sii jeesta ayey noqdeen sow ma aha “La jiifiya banaan la joojiyaana banaaan”

Hadda waxaa gubanaya Libya iyo Yemen wax ka hadlaaya ama go’aan wax ku ool ah ka qaadanyaa ma jiro gobol ahaan ama caalami ahaan. Imisa dhimatay?  la isma weydiinaayo.

Sidaan waxa looga bixi karaa Midnimo, Manhajka Ilaah oo loo soo laabto iyo hoggaan wanaagsan oo ummaddaan dariiqa saxda ah ku hoggaamiya.

Lama soo kobi karo, laakin aniga waxa aan u arka in ay tahay sidii sheekadi  wadaadkii Soomaliga ee  nalooga sheekey jiray oo eheed in wixii aad rabtana dhahdo waa xalala wxii kalina maya “ La jiifiya banaan la joojiyaana banaaan”..

Dheeman

Dheeman

Dhaayuhu adeey ku dhowrayaan

Dheguhu dhawaqaaqey sugaan

Dhabtii had iyo jeer

Qalbiga adiga dhax yaal.

Dhul kastoon tago Dheemaneey

Dhan kastoon u dhoofaba

Dhiigeeygaad tahoo

Dhuuxaad ku milantahay.

Dhaayaha  markaan ku saaray  

Dhirirkaaga wacan

Laafyahaaga dheeli tiran

Iyo dhawaqaaqaan  diirran

Dheeman garasho dheereey

Caqli tii loo dhameeyaay

Inaan howl dhameeynaan

Dhankeeyga ku uruurshee

Dheeman hey nagu dheereyn

Dhedig inaad wax  dheertahay

Dhismahaaga jalaqsan iyo

Joogaageey ku dhigantahaye

Qurxudaan dhemeestiran

Ilaahii sameeyaan

Mahad dhan  loo celshaa

Labadii ku dhashoo

Ku dheel-dheelisaan dheemaneey

U duceyn dharaar walba.

Dhib iyo dheef  dhammaan

Waan ku dhowranayaa

Dheemaneey dhiigeygiyeey

Dhankeyga dhameeyee

Hey nagu dheereyn

Daar weyn inaan dhisnoo

Qoys dhorsanooo adag

Dhidibada u taagnoo

Dhallaan daadaheeynaan

Dhankeeyga ku uruushee

Dheeman hey nagu dheereyn.

Dhanka kali dheemaaney

Dadkaan ka dhalanaan

Dhiiri geli leheen

Dhulkii hooyaan

Dugsi ka dhisi leheen

Dhallaan, dumar iyo

Intii dhibaateysanaan

Daryeeli  leheen

Dhaxalkii dadkeenaan

Dheemaneey difaaci leheen .

Federaal

 

"Federaal fool xumadiisa 
Miyaan farta la igula fiiqeyn 
Illeen mawada firsan karnee
Far isku taagiyo fool cusub 
Miyaan farxad moodnaa ???
Ficil kaloo faduul ahbeey
Maanta noo furayaan e
Farsamaan fahmeyniniyo
Waxbaa la isku filqaaye.
File aan dhamaanbaa
Maalinba naloo furayaa
Foogtana mid kala loo fadhiya
Inaan Faarah ahayiyo
Farxaanimadada nalo kala fasiraya
Fahan darradeena baas baa
laga faa'ideysana
Fitna horaa laso faagaya
Mid cusbna waa la furaya
Isma hurta lakala fogeynaya
xigatana wa lakala firdhinaya
Farriintaan iga faafiyoo
Fikirkiina bedela oo
Furqaanka Eebe  raacoo
Ka feejignaadaa Federaalka.
Fasahaadabey falkinayaane
Ka feejignaada federaalka
Faquuqbey faaninayaane
ka feejignaada federaalka
Fikir kale faafinayaane
ka feejignaada federaalka
Fashil kale Farshaxayaane
Ka feejignaada federaalka
Faraj eeaba Furaye
Ka fejignaada fedraaalka.

Max'ed M. Axmed (Baari).

5/Aug/2014..